Het uitoefenen van een retentierecht is aan regels gebonden. De regels zijn in het kort de volgende:
- Er moet sprake zijn van een opeisbare vordering. Indien een betalingstermijn is afgesproken, is een vordering opeisbaar zodra deze termijn is verlopen. Indien niets is afgesproken over de termijn van betaling dan is een vordering direct opeisbaar.
- Er moet voldoende samenhang te bestaan tussen de vordering en de zaak die u niet afgeeft. Deze samenhang wordt aangenomen ingeval de verplichtingen over en weer voortvloeien uit dezelfde rechtsverhouding of uit zaken die partijen regelmatig met elkaar hebben gedaan.
- Een retentierecht kan alleen worden uitgeoefend indien u als schuldeiser de feitelijke macht over de zaak heeft. Zodra de zaak zich weer in de macht van uw klant bevindt, eindigt uw retentierecht.
- Recht van retentie blijft ook na faillietverklaring bestaan
Uw recht van retentie gaat niet verloren als het faillissement van uw schuldenaar wordt uitgesproken. De faillissementswet geeft de curator wel twee mogelijkheden als een vermogensbestanddeel van uw failliete klant zich met een beroep op het retentierecht bij u bevindt:
- De curator kan de zaak opeisen en verkopen. U behoudt dan een voorrangspositie met betrekking tot de verkoopopbrengst. Een (groot) nadeel is dat u meedeelt in de faillissementskosten. Dit kan ertoe leiden dat u ondanks uw retentierecht toch nog met lege handen achter blijft.
- De curator kan uw vordering voldoen. Hij brengt hiermee de zaak terug in de faillissementsboedel. U krijgt uw volledige vordering voldaan.
De curator kiest, maar u kunt hem hierbij een termijn stellen
De curator mag kiezen tussen beide opties. U kunt hem een redelijke termijn stellen om zijn keuze te maken. Doet de curator vervolgens niets, dan mag u de zaak verkopen.
Uit een uitspraak van de Rechtbank Almelo 18-04-2011, LJN: BQ3038 blijkt dat u niet kunt volstaan met een vrijblijvend briefje aan de curator. U zult hem een duidelijke, harde termijn moeten stellen.
Zolang de curator niet heeft gekozen kunt u niets. U bent met name niet bevoegd dan maar zelf tot verkoop over te gaan.
Conclusie recht van retentie
Wees alert op mogelijke wanbetaling. Heeft u zaken van uw klant onder u, houdt deze dan vast totdat uw vordering betaald is. Mocht uw klant in de tussentijd failliet gaan, stel de curator dan een harde termijn waarbinnen hij zijn keuze moet maken. Let er op dat een retentierecht contractueel kan worden uitgesloten of beperkt. Een niet terecht beroep op een retentierecht kan u dan schadeplichtig maken. Een juridische check vooraf is aan te raden.